Gamification bij verandering geeft een verrassend frisse kijk op hoe je mensen meekrijgt in lastige organisatieprocessen. Waar traditionele verandertrajecten vaak op weerstand of vermoeidheid stuiten, brengt gamification energie, betrokkenheid en eigenaarschap terug. Zelfs in organisaties waar eerdere pogingen tot verandering zijn vastgelopen. In deze blog lees je hoe gamification verandering leuker én effectiever maakt.
Veranderen is lastig. Helemaal in organisaties waar mensen moe zijn van eerdere veranderingen. Waar cynisme normaal is. En waar innovatie wordt afgedaan met zinnen als: “Dat hebben we al eens geprobeerd.” Maar wat als verandering weer energie geeft? Wat als medewerkers weer zin krijgen om mee te doen? Als ze zelf het gevoel hebben: “Dit is ook van mij.” Dan heb je het niet over een beleidsstuk. Dan heb je het over gamification.
Tijdens onze eigen tweedaagse sessie zijn we hier dieper op ingegaan, omdat dit zo’n belangrijk én verrassend leuk thema is. Gamification geeft een nieuwe kijk op verandermanagement. Eentje die niet zuchtend begint, maar met nieuwsgierigheid en spelplezier!
Wat is gamification (en wat is het niet)?
Gamification is het toepassen van spelelementen in een niet-spelcontext, zoals verandermanagement of organisatieontwikkeling. Voorbeelden van deze spelelementen zijn het stellen van doelen, het verdienen van punten, het aangaan van uitdagingen of het vieren van kleine overwinningen.
Gamification is dus geen spel, maar een manier om mensen te helpen meer betrokken te zijn, meer verantwoordelijkheid te nemen en beter samen te werken. En dat werkt. Volgens Deloitte (2020) is gamification een bewezen veranderaanpak die veranderingen sneller, leuker én succesvoller maakt.
Waarom werkt gamification bij verandering?
Volgens een onderzoek van Gallup uit 2023 is wereldwijd slechts 23% van de medewerkers echt betrokken bij hun werk. In West-Europa is dat zelfs maar 13%. De rest doet wat moet, maar zonder plezier of eigenaarschap. En dat maakt veranderen lastig.
Gamification helpt om dat patroon te doorbreken. Het spreekt direct in op intrinsieke motivatie: de drijvende kracht achter duurzame gedragsverandering. Denk aan:
- Je wilt vooruitgang boeken.
- Je wilt snappen waarom iets belangrijk is.
- Je wilt samenwerken.
Je wilt gezien worden.
Gamification geeft richting, maakt gedrag zichtbaar en geeft directe feedback. Daardoor voelen medewerkers zich serieus genomen, en willen ze meedoen.
“Mensen veranderen niet omdat ze moeten. Ze veranderen omdat ze willen. Gamification helpt om die wil aan te wakkeren.”
In welke fasen van verandering werkt gamification het beste?
Gamification past in élke fase van verandering, als je de juiste elementen inzet. Hieronder vind je een aantal gamification elementen die je op de verschillende momenten in je verandertraject kan inzetten:
Beginfase (urgentie & draagvlak)
- Gebruik quizzen of challenges om bewustwording te vergroten.
- Geef punten voor het benoemen van obstakels (in plaats van ze te negeren).
Middenfase (verspreiden & activeren)
- Laat teams ideeën pitchen en stemmen via een ‘change battle’.
- Introduceer badges voor gedrag dat past bij de nieuwe cultuur.
Slotfase (volhouden & verankeren)
- Gebruik leaderboards of ‘kaarten’ om progressie te volgen.
- Maak prestaties zichtbaar op dashboards en vier successen publiekelijk.
Tip: Kies per fase één doel, één mechaniek en één meetbare gedragsverandering.
Samengevat: hoe gebruik je gamification bij verandering?
Wil je duurzame verandering die mensen echt raakt en activeert? Wil je energie, eigenaarschap en betrokkenheid; zelfs in een organisatie die moe of sceptisch is? Dan is gamification bij verandering een slimme, mensgerichte aanpak. Veranderen hoeft namelijk niet zwaar of abstract te zijn. Met gamification wordt het begrijpelijk, behapbaar en zelfs leuk.
Zo pas je gamification effectief toe:
✅ DOEN:
- Start klein (één team, één doel).
- Meet gedrag (niet alleen tevredenheid).
- Gebruik echte spelprincipes (doel, regels, obstakel, feedback).
- Betrek medewerkers bij de vormgeving van het spel.
❌ NIET DOEN:
- Alleen maar badges of punten toevoegen.
- Denken dat het “alleen voor jongeren” is.
- Verandering blijven ‘communiceren’ in plaats van beleven.
Gamification is een kansrijke weg om mensen weer te activeren, nieuwsgierig te maken en vooral: eigenaar te maken van verandering. Veel speelplezier!
